W trakcie rozwiązywania problemów jednym z etapów jest definiowanie przyczyny źródłowej. Alternatywą dla tego kroku analizy jest podwójny diagram Ishikawy. Przeprowadzany jest on dla dwóch scenariuszy: dlaczego problem powstał oraz dlaczego nie został wykryty.
Warto wykorzystywać powyższą propozycję przede wszystkim w dwóch scenariuszach. Po pierwsze jeśli mamy do czynienia z problemem, który wpływa na bezpieczeństwo i/lub regulacje prawne. A po drugie jeśli problem dotyczy dużej zaafektowanej populacji zareklamowanych komponentów przez klienta.
Struktura dokumentu
Dokument sam w sobie wygląda jakby znajomo, ale jednak trochę inaczej. Pierwszy raz z tym rodzajem diagramu spotkałem się pracując już jako dostawca OEM’ma i bardzo żałuję, że nie znałem tego narzędzia wcześniej. Dlaczego? Ponieważ daje nam ono możliwość spojrzenia z innej perspektywy na powstały problem skupiając się na dwóch obszarach ściśle powiązanych z Występowalnością (en. Occurence) i Wykrywaniem (en Detection) z PFMEA, czyli:
– Dlaczego problem powstał?
– Dlaczego nie został wykryty?
Rysunek 1. Podwójny diagram Ishikawy – przykład zastosowania dla reklamacji klienta
Dzięki takiemu podejściu jesteśmy w stanie dokładniej zidentyfikować wszystkie przyczyny, które miały wpływ na wyprodukowanie wadliwego wyrobu. Najczęściej, tak jak w życiu, mamy do czynienia z koincydencją kilku zdarzeń które doprowadziły do powstania problemu. Oczywiście w tym wypadku powinniśmy zastosować odpowiednią priorytetyzację – na przykład wykorzystując zasadę 80/20. W praktyce zespół powinien zająć się maksymalnie trzema przyczynami źródłowymi.
Podwójny Diagram Ishikawy – korzyści
Dyrektor zakładu, w którym pracuję, zwykł mówić do zespołu zajmującego się rozwiązywaniem problemów (nie tylko jakościowych) „Pokażcie mi swoją Ishikawę”. Dlaczego? Ponieważ widząc ile czynników zespół zidentyfikował, widział jak dużo wysiłku zostało przez niego podjęte oraz jak dużo czasu spędził on nad analizą.
Nie oczekiwał, że zespół musi określić 5xDlaczego dla każdej zidentyfikowanej przyczyny. Interesowała go ilość rozpatrywanych obszarów. Właśnie takie podejście najlepiej prezentować i zachęcam do tego, aby je wdrażać u siebie w zakładzie. Zobaczysz jak można być pozytywnie zaskoczonym w momencie, kiedy będzie to już dzienną rutyną.
Na stronie „Bezpłatne narzędzia” można bezpłatnie pobrać automatyczny formularz Excel z możliwością edycji.
Nazwa dokumentu: Podwójna Ishikawa dla „Dlaczego problem powstał” oraz „Dlaczego nie został wykryty” – formularz Excel
Dariusz Kowalczyk
