Mówi się, że jeśli nie jesteśmy w stanie czegoś zmierzyć, to nie mamy możliwości, aby tym zarządzać. Dodatkowo jeśli zaczynamy kwantyfikować problemy, którymi chcemy się zająć, to zyskujemy świadomość odnośnie ich występowania.
Tutaj z pomocą przychodzi nam bardzo proste narzędzie, dzięki któremu bez większego problemu jesteśmy w stanie zilustrować słupkowo w sposób malejący rodzaje problemów, czyli diagram Pareto.
Jest on stosowany jako narzędzie wspomagające rozwiązywanie problemów przy użyciu m. in metodologii 8D, Kaizen lub QRQC. Jego jedynym ograniczeniem jest fakt, że może być on stosowany w przypadku danych zmiennych, bez możliwości zastosowania dla danych atrybutowych. Są one stosowane o wiele rzadziej. Warto też wspomnieć, że jest to jedno z 7 tradycyjnych narzędzi zarządzania jakością.
Sam diagram Pareto często jest definiowany jako zasada „80/20”. Stwierdza ona, że w wielu sytuacjach około 80% problemów powodowanych jest przez 20% czynników.
W przypadku rozwiązywania problemów przedsiębiorstwa jest to świetna metoda, w celu ustalenia priorytetów dla tematów, którymi w pierwszej kolejności należy się zająć. W polskiej terminologii jest ona czasem określona poprzez sformułowanie – „cięcie wysokiej trawy”. Dlaczego? Ponieważ po wykonaniu takiego diagramu bez większego problemu jesteśmy w stanie zdecydować co powinniśmy wykonać w pierwszej kolejności.
Diagram Pareto – opis
Do stworzenia diagramu Pareto najprościej jest zastosować wykres jaki można wygenerować w MS Excel. Po wpisaniu odpowiednich opisów wraz z ilościami przechodzimy do sekcji „Wstaw wykres” i wybieramy „Wykres Pareto”. Ważna uwaga. Na tym etapie nie trzeba wpisywać ich malejąco.
Excel przedstawi sam słupki w sposób malejący. Dodatkowo utworzymy krzywą Lorenza. Z prawej strony będzie ona posiadać skalę procentową. Zobrazowano to na powyższym rysunku.
Linia ta będzie w przeciwieństwie do słupków przebiegać narastająco, przedstawiając udział procentowy poszczególnych obserwacji w odniesieniu do wszystkich zgłoszeń. Ostatni skumulowany procent zawsze wynosi 100%.
Skumulowane wartości procentowe wskazują, jaki procent wszystkich defektów można usunąć, jeśli zostaną rozwiązane ich najważniejsze rodzaje.
Z wykresu wynika zatem, że dwie pierwsze kategorie stanowią 56% problemów procesu. W związku z tym, jeżeli chcemy uzyskać znaczącą redukcję występujących problemów to wystarczy, że skupimy się na wyeliminowaniu dwóch pierwszych przyczyn.
Diagram Pareto przykłady
Przede wszystkim przedsiębiorstwa stosują to narzędzie. Natomiast musimy sobie zdawać sprawę, że ma ono także wiele zastosowań w życiu prywatnym. Kilka przykładów zaprezentowanych jest poniżej. 80%:
– wyników osiąga się poprzez 20% wysiłków oraz nakładów pracy
– zysków firmy powiązanych jest z 20% dostarczanych produktów lub usług
– problemów rozwiązuje się sama – to jest moje ulubione sformułowanie, które przekazał mi mój starszy kolega SQE 😊
– bogactwa należy do 20% społeczeństwa
Zalety stosowania diagramu Pareto
Świetnym akceleratorem, jeśli chodzi o zastosowanie diagramu Pareto jest jego połączenie z informacjami zawartymi w Ishikawie. Dzięki czemu można zaplanować działania systemowe, dla występujących problemów – patrz przykład poniżej.
Do niewątpliwej zalety w stosowaniu diagramu Pareto zaliczyć można przede wszystkim prostą formę wizualizacji danych (słupki uszeregowane malejąco). Przekłada się to na prostszą komunikację w zespołach dedykowanych do rozwiązywania problemów. Dodatkowo wskazuje jakie powinny być ich priorytety do realizacji w pierwszej kolejności.
Na stronie „Bezpłatne narzędzia” można bezpłatnie pobrać automatyczny formularz diagramu Pareto z możliwością edycji.
Nazwa dokumentu: Diagram Pareto – automatyczny formularz Exel
Dariusz Kowalczyk