Number of Distinct Categories (NDC) to miara stosowana w analizie systemów pomiarowych (MSA – Measurement Systems Analysis). Tym samym przekazuje nam odpowiedź na pytanie jak nasz system pomiarowy odróżnia różne poziomy zmienności w procesie.
Ale co to dokładnie oznacza?
Najprościej możemy stwierdzić, że mówi nam, ile wyraźnych kategorii system pomiarowy jest w stanie odróżnić na podstawie wyników pomiarów.
Jak oblicza się NDC?
NDC jest obliczane na podstawie współczynnika pomiędzy zmiennością części a zmiennością systemu pomiarowego. Formuła wygląda następująco:
gdzie:
PV (Part Variation) – Zmienność części, czyli odchylenie standardowe pomiędzy częściami.
GRR (Gage Repeatability and Reproducibility) – Powtarzalność i odtwarzalność systemu pomiarowego.
Interpretacja Number of Distinct Categories
Wiemy już jak wygląda wzór. Teraz najważniejsze – interpretacja wyników. Nie jest ona skomplikowana. Dlaczego? Ponieważ możemy ją podzielić na trzy proste kategorie.
NDC < 2: System pomiarowy nie jest zdolny do rozróżnienia między różnymi poziomami zmienności. System taki jest generalnie uznawany za niewystarczający.
NDC = 2-4: System pomiarowy ma ograniczoną zdolność do rozróżniania zmienności i może być niewystarczający dla wielu zastosowań.
NDC ≥ 5: System pomiarowy jest uważany za wystarczająco dobry do rozróżniania różnych poziomów zmienności.
Zastosowanie NDC w praktyce
Number of Distinct Categories jest często używane w przemyśle, aby ocenić, czy system pomiarowy jest odpowiedni do kontroli jakości. Oto kilka przykładów:
Kalibracja przyrządów: Jeśli wartość jest zbyt niska, może to sugerować potrzebę dokładniejszej kalibracji przyrządów pomiarowych.
Szkolenie operatorów: Niski wynik może wskazywać na potrzebę dodatkowego szkolenia operatorów w celu poprawy dokładności i powtarzalności pomiarów.
Zastosowanie bardziej precyzyjnych metod pomiarowych: W przypadku niewystarczającego wyniku, organizacja powinna rozważyć inwestycję w bardziej precyzyjne narzędzia pomiarowe.
Przykładowo, jeśli w procesie produkcyjnym konieczne jest dokładne monitorowanie wymiarów części, a obecny system pomiarowy osiąga NDC poniżej 2, może to prowadzić do błędnych decyzji jakościowych. W takim scenariuszu, poprawa systemu pomiarowego poprzez lepsze kalibracje, szkolenia i narzędzia bezpośrednio przekłada się na zapewnienie wysokiej jakości wyroku gotowego.
Podsumowując, NDC jest istotnym czynnikiem w analizie systemów pomiarowych, pomagającą zidentyfikować i poprawić zdolność systemu do dokładnego rozróżniania poziomów zmienności w procesie. Dzięki odpowiedniej interpretacji i użyciu Number of Distinct Categories, można znacząco poprawić jakość i niezawodność systemów pomiarowych w różnych rozwiązaniach przemysłowych.
Ma to szczególnie istotne znaczenie, w przypadku przeprowadzania pomiarów dla charakterystyk specjalnych.
Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej na analizy systemów pomiarowych, to serdecznie zapraszamy na szkolenie:
Analiza Systemów Pomiarowych (MSA)
Źródło:
1. Measurement Systems Analysis (MSA) Manual – Automotive Industry Action Group (AIAG), wydanie 4, 2010.
Dariusz Kowalczyk