IATF 16949 jest międzynarodowym standardem jakości opracowanym specjalnie dla branży motoryzacyjnej. Jest to rygorystyczny zbiór wymagań dotyczących systemu zarządzania jakością, które organizacje muszą spełnić, aby uzyskać certyfikację.
Standard ten obejmuje szeroki zakres kwestii, takich jak zapewnienie jakości, zarządzanie ryzykiem, ciągłe doskonalenie oraz zgodność z wymaganiami klientów i przepisami prawnymi.
Dla firm w sektorze motoryzacyjnym uzyskanie certyfikatu zgodności z IATF 16949 jest kluczowym krokiem w budowaniu zaufania klientów i zapewnianiu wysokiej jakości części seryjnych oraz serwisowych.
Kto może uzyskać certyfikację zgodności z IATF 16949?
Proces certyfikacji zgodności ze standardem IATF 16949 ma swoje ściśle określone zasady. Kluczowym kryterium jest przynależność do motoryzacyjnego łańcucha dostaw, co stanowi podstawowy warunek konieczny.
Oznacza to, że o certyfikację mogą ubiegać się tylko te organizacje, które są wymienione na listach dostawców dostarczających dla producentów OEM. Istotne jest także, aby określić, jakie rodzaje pojazdów obejmuje przemysł motoryzacyjny. Dotyczy to głównie pojazdów przeznaczonych do użytku na drogach publicznych, takich jak samochody:
– osobowe,
– ciężarowe,
– dostawcze
– i motocykle.
Natomiast pojazdy specjalistyczne (np. przeznaczone do zastosowań górniczych, leśnych czy budowlanych), nie podlegają tym samym wymaganiom certyfikacyjnym zgodnie z tym standardem.
Rozwój standardu IATF 16949 – historia i zmiany
Obecne wydanie standardu IATF 16949 zostało wprowadzone 1 października 2016 roku. Jest to pierwsza wersja tego dokumentu. Jednakże, przed jego powstaniem istniały już istotne prekursory. W 1994 roku powstał standard QS 9000, będący uzupełnieniem normy ISO. Standard ten został opracowany wspólnie przez:
– General Motors,
– Forda
– oraz Chryslera.
Ci producenci mając wspólnych dostawców, zdecydowali się na standaryzację wymagań jakościowych dla swojego łańcucha dostaw. Tak więc QS 9000 stanowił pierwszy krok w historii standaryzacji związanej z przemysłem motoryzacyjnym. Szczególnie dotyczącej systemu zarządzania jakością.
W 1999 roku pojawiło się pierwsze wydanie standardu ISO/TS 16949, które zastąpiło QS 9000. Od tego momentu wymagania tego standardu oraz normy ISO 9001 zostały zintegrowane. Następne istotne aktualizacje standardu miały miejsce w latach 2002 i 2009, odpowiadając zmianom w normie ISO 9001:2008.
Najbardziej znacząca zmiana nastąpiła w 2016 roku, gdy norma ISO 9001 została zaktualizowana, a standard IATF 16949 został wydany, oddzielając się od niej.
Mimo to, obie organizacje, zarówno ISO, jak i IATF, nadal współpracują, aby zapewnić zgodność między tymi dwoma dokumentami.
Dla organizacji natomiast ta informacja jest o tyle ważna, ponieważ obecnie muszą się one zaopatrzyć w dwa dokumenty:
– normę ISO 9001
– oraz standard IATF
Nowe spojrzenie na podejście procesowe
Zarówno Standard IATF 16949 jaki i norma ISO 9001 wprowadzają podejście procesowe jako fundament zarządzania jakością. Ta koncepcja nie jest nowa. Dlaczego? Ponieważ sięga lat 80. XX wieku, kiedy to coraz bardziej popularne stawało się podejście Total Quality Management, jednakże dopiero teraz stała się integralną częścią standardów branży motoryzacyjnej.
Podejście procesowe skupia się na organizacji działań wokół procesów zamiast funkcji, co prowadzi do większej elastyczności i zdolności reakcji na potrzeby otoczenia. Główną zaletą jest możliwość szybszej reakcji na zmiany i łatwiejsza komunikacja oraz przepływ informacji między różnymi obszarami organizacji.
Norma ISO 9001:2015 podkreśla, że działania są realizowane skuteczniej, jeśli opierają się na podejściu procesowym.
Podobnie IATF. Promuje on podejście procesowe w różnych aspektach, takich jak audyty wewnętrzne czy zarządzanie dostawcami. Przykładowo, podczas audytu procesu produkcyjnego, uwzględnia się różne funkcje, takie jak kontrola jakości czy logistyka, co pozwala na lepsze zrozumienie i ocenę efektywności procesu.
A jakie są korzyści z wdrożenia standardu IATF?
Chociaż certyfikacja ta nie jest obowiązkowa, oferuje liczne korzyści firmom w branży motoryzacyjnej. Możemy to wymienić między innymi:
Zabezpieczenie jakości produktów: Zrozumienie wymagań standardu pomaga spełnić oczekiwania klientów i zapewnić jakość produktów.
Budowanie zaufania: Certyfikacja zwiększa zaufanie klientów i partnerów biznesowych, poprawiając rozwój biznesu i konkurencyjność.
Minimalizacja wad produktów: Zgodność ze standardem stanowi istotny punkt startowy do redukcji ryzyka wadliwych produktów. W jaki sposób? Poprzez ustanowienie solidnych procedur jakościowych i kontroli. W dłuższej perspektywie czasowej pozwala to na znaczną redukcję zmienności.
Poprawa efektywności procesów: Wdrożenie IATF 16949 poprawia procesy produkcyjne i zarządzanie jakością, prowadząc do oszczędności czasu i kosztów.
Nie możemy zapomnieć też o aspekcie rozwoju kariery. Znajomość standardu zwiększa umiejętności zawodowe i perspektywy kariery w branży motoryzacyjnej.
A jeśli chcecie dowiedzieć się więcej na temat tego dokumentu, to serdecznie zapraszamy na szkolenia:
Audytor wewnętrzny IATF 16949:2016
Wymagania standardu IATF 16949 z elementami normy ISO 9001
Dariusz Kowalczyk