W 2005 roku miałem przyjemność uczestniczyć w programie stażowym w ówczesnym zakładzie Opla (obecnie grupa Stellantis ex-PSA) w Gliwicach.
Podczas jednego ze szkoleń, pewien inżynier jakości, oprócz standardowych zajęć zaproponował nam, żebyśmy się zapoznali z książką „Cztery dni z Dr. Demingiem – Nowoczesna teoria zarządzania” napisaną przez Williama J. Latzko oraz Davida M. Saundersa i właśnie tej książki dotyczy niniejszym artykuł.
Samą postać Deminga osobom, które rozpoczęły swoją przygodę w branży motoryzacyjnej nie trzeba specjalnie przedstawiać. Wystarczy wspomnieć, że jest on twórcą cyklu PDCA, który również występuje w standardzie IATF w punkcie 0.3.2, a także jest bazą na jakiej opiera się między innymi Kaizen.
Miał on bardzo istotny wpływ na zmianę nastawienia do tematów jakościowych przekształcając kompletnie jego podejście. Jako jeden z pierwszych wprowadził statystyczne stertowanie jakością, które najpierw było wdrażane w japońskich zakładach produkcyjnych.
Paradoksalnie w swoim kraju został on doceniony dopiero w latach 80 ubiegłego wieku. Właśnie wtedy przewaga konkurencyjna japońskich wyrobów wielokrotnie przewyższała jakość tych produkowanych w USA.
Cztery dni z Dr. Demingiem – książka inne niż wszystkie
Ale wróćmy do samej książki. W odróżnieniu od innych pozycji, już sama jej forma wydania jest niestandardowa, ponieważ ma ona postać albumu. Dodatkowo w myśl zasady, że jedno zdjęcie daje większą wartość niż tysiąc słów, książka zawiera bardzo dużo wizualizacji, wykresów oraz grafów. Pozwalają one czytelnikowi na łatwiejsze zrozumienie prezentowanej treści.
Sama struktura też jest nietypowa. Dlaczego? Ponieważ w znacznej części opiera się na wykładach jakie były przeprowadzone przez W. Edwardsa Deminga podczas spotkań z amerykańskimi dyrektorami zakładów produkcyjnych podczas 4 dniowych seminariów.
Nieszablonowa jest też sama forma narracji, która podzielona jest na trzy części. Znajdziemy tu między innymi wypowiedzi samego doktora Deminga zwracającego się bezpośrednio do czytelnika. Oprócz tego pojawiają się wypowiedzi samych autorów książki, które dodatkowo wyjaśniają przedstawione zagadnienia. Ostatnią formą narracji jest fikcyjny uczestnik wykładów.
Wszystkie powyższe formy kompozycji książki składają się na jeden cel, którym jest wielowymiarowość przedstawionej treści, odnosząc się do zasady, że każdy z nas inaczej przyswaja prezentowany materiał.
Jakość zaczyna się od managementu
Samo wprowadzenie do zarządzania jakością dr. Deming przedstawia jako aktywność, w którą pierwszej kolejności powinno być zaangażowane kierownictwo. Nie powinno ono oczekiwać, że jakość dotyczy tylko i wyłącznie obszaru produkcyjnego. Koncepcja ta dodatkowo jest rozszerzona o wątek edukacyjny dotyczący sposobu oceniania uczniów w szkołach. Może on w bardzo podobny sposób funkcjonować również w obszarze produkcyjnym.
Przed samym wprowadzeniem do zagadnień dotyczących statystycznej kontroli, książka przedstawia podstawowe założenia dotyczące istoty znajomość systemów i psychologii oraz teorii wiedzy i zmienności.
Ale nie tylko te informacje są w niej zawarte. Inny obszar, na który autorzy zwrócili uwagę jest kontrolowanie procesu produkcyjnego zamiast wyrobu gotowego. W trakcie realizacji procesu produkcyjnego każda organizacja powinna zapewnić właściwy nadzór na jej realizacją.
Główną strategią jaką powinniśmy się kierować w tym zakresie jest kontrola procesu, która z punktu widzenia czasu reakcji oraz ewentualnych kosztów złej jakości jest o wiele bardziej korzystna, niż kontrola wyrobu gotowego. Deming w sposób przystępny i nie kompleksowy dokładnie obrazuje to podejście oraz jego korzyści.
Taguchi, Shewhart i inni dżentelmeni
Dużą zaletą, którą posiadają Cztery dni z Dr. Demingiem jest szereg przykładów przedstawiających możliwość zastosowania danych narzędzi. Wymienić tutaj można między innymi zastosowanie funkcji strat przez Taguchiego przy wyborze poddostawcy komponentów. Autor przedstawia także proces uczenia się na podstawie cyklu Shewharta.
Książka porusza informacje nie tylko z obszaru jakości. Znajdziemy też tutaj bardzo dużo praktycznych informacji odnośnie przywództwa, szkolenia pracowników. Mowa jest także o przeszkodach jakie można napotkać w przedsiębiorstwie przy realizacji działań operacyjnych oraz strategicznych. Jest tam też mowa o praktycznych uwagach dotyczących zarządzania pracownikami. Właśnie w tych obszarach przedstawiane są odpowiednie narzędzia statystyczne, które mogą poprawić efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Cztery dni z Dr. Demingiem – I na koniec
Z całą pewnością każdy z czytelników znajdzie tutaj coś dla siebie, co sprawi, że inaczej będzie podchodził do tematyki zarządzania jakością.
Na koniec kilka słów o pewnym minusie jaki posiada książka „Cztery dni z Dr. Demingiem”. Dlaczego? Jest ona tak zwanym białym krukiem, który od wielu lat nie jest już wznawiany. Z tego powodu trzeba jej szukać w bibliotekach wyższych uczelni lub w antykwariatach.
Dariusz Kowalczyk